Tο παιδί που αντιδρά στο κόψιμο της πάνας..

Τα παιδιά που αντιδρούν στο κόψιμο της πάνας, κάνουν πάνω τους τα ούρα ή τα κόπρανα, ή ακόμα κατακρατούν τα κακά τους (κι έτσι γίνονται δυσκοίλια). Πολλά από αυτά τα παιδιά αρνούνται να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα ή τη χρησιμοποιούν μόνο όταν οι γονείς τους το υπενθυμίσουν πηγαίνοντας τα από το χέρι στο μπάνιο. Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο των 3 ετών και δεν κόψει την πάνα μετά από μερικούς μήνες προσπάθειας, τότε μπορούμε να πούμε ότι αντιδρά αρνητικά (και όχι ότι δεν έχει μάθει ακόμα να είναι καθαρό). Γι’αυτό, περισσότερες προσπάθειες εκμάθησης ή υπενθυμίσεις από μέρους σας δε θα βοηθήσουν την κατάσταση. Αυτό που χρειάζεται, είναι να αποκτήσει το παιδί την απόλυτη ευθύνη της κατάστασης. Από τη δική σας πλευρά, χρειάζεται να του δώσετε κάποια κίνητρα που θα ξυπνήσουν το ενδιαφέρον του να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα και να είναι καθαρό.

Η ποιο συχνή αιτία αυτής της αντίδρασης είναι ο υπερβολικός ζήλος του γονιού με τη μορφή των υπενθυμίσεων και της πίεσης. Ορισμένα παιδιά έχουν υποχρεωθεί να κάτσουν στην τουαλέτα αντίθετα προς τη θέλησή τους και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Άλλα “τις έχουν φάει” ή έχουν τιμωρηθεί με διάφορους τρόπους όταν δε συνεργάζονται. Αρκετοί γονείς κάνουν αυτά τα λάθη, κυρίως όταν έχουν παιδιά με ισχυρή θέληση.
Τα περισσότερα από τα παραπάνω παιδιά βρίσκονται σε ένα είδος “μάχης” με τους γονείς σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα. Μπορούν να βοηθηθούν με τους παρακάτω τρόπους.

Σημεία που δείχνουν ότι το παιδί σας είναι έτοιμο να εκπαιδευτεί:

Α. Σωματική ετοιμότητα
• Το παιδί να μπορεί να περπατά, να τρέχει, να κάθεται κάτω και να σηκώνεται πάνω με ευκολία, να μπορεί να πάει μόνο στην τουαλέτα και να μπορεί να κατεβάζει και να ξαναφορεί τα ρούχα του.
• Ξεκάθαρα σημεία ελέγχου της κύστης – το παιδί μένει στεγνό για αρκετές ώρες, ξέρει πότε θα ουρήσει, ουρεί μια σημαντική ποσότητα κάθε φορά.

Β. Συναισθηματική/Ψυχολογική Ετοιμότητα
• Το παιδί να μπορεί να κάτσει και να παίξει ήσυχα για κάποιο χρονικό διάστημα.
• Να θέλει να μιμείται τους ενήλικες π.χ βούρτσισμα δοντιών, να γευματίζει με μαχαιροπίρουνα και χαρτοπετσέτα.
• Το παιδί να βρίσκεται σε μια περίοδο σχετικής συνεργασίας. Η συμπεριφορά των παιδιών γύρω στα 2 εναλλάσσεται μεταξύ περιόδων αρνητισμού και συνεργασίας. Αν το παιδί βρίσκεται σε φάση αρνητισμού, περιμένετε για μια πιο συνεργάσιμη περίοδο.
• Να δείχνει ενδιαφέρον για την τουαλέτα.

Γ. Ετοιμότητα στην αντίληψη και στην εκτέλεση εντολών
• Το παιδί να έχει επιδείξει την ικανότητα να ακολουθεί εντολές και να εκφράζει τις ανάγκες του.
• Το παιδί να έχει αναπτύξει την γλώσσα σε σημείο που να ξέρει τί είναι η τουαλέτα και τον ρόλο που παίζει το γιογιό.
• Να αντιλαμβάνεται πότε βρέχει και πότε κάνει κακά στο πανί του. Ακόμα, να σας λέει ότι η πάνα του χρειάζεται αλλαγή.

ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ: Η εκμάθηση αυτή είναι σαν ένα ταξίδι. Περιλαμβάνει αρχή, στάσεις, παράλληλους δρόμους και πισωγυρίσματα. Κάποιοι τυχεροί γονείς το επιτυγχάνουν απλά με μια μονοήμερη εκδρομή. Υπάρχουν, ωστόσο, άλλοι που για να τα καταφέρουν πραγματοποιούν τον «γύρο του κόσμου σε ογδόντα (και πλέον) ημέρες»!

Το βασικό, που πρέπει να γνωρίζετε, είναι ότι ο ρόλος σας μέσα στην διαδικασία συνεχώς θα αλλάζει. Στην αρχή, θα διδάσκετε, έπειτα θα βοηθάτε και, τέλος, θα οπισθοχωρείτε για να αφήσετε το παιδί να φέρει εις πέρας την αποστολή του μόνο του.

Προετοιμάζοντας το παιδί …

• Να ορίσετε λέξεις για την ούρηση και την κένωση. Χρησιμοποιείτε αυτές τις λέξεις μαζί με τις λέξεις βρεγμένο, στεγνό, καθαρό, λερωμένο.
• Η εξάσκηση για τον έλεγχο των σφιγκτήρων είναι πιο εύκολη όταν το παιδί προτιμά καθαρά και στεγνά πανάκια. Αυτό μπορείτε να το ενθαρρύνετε αν αλλάζετε την πάνα στο παιδί σας μόλις αντιληφθείτε ότι την έχει λερώσει από τις πρώτες μέρες ζωής.
• Αγοράστε ένα εργονομικό γιογιό και τοποθετήστε το στον χώρο της τουαλέτας. Πέστε στο παιδί σας ότι είναι η δική του καρέκλα. Αν θα χρησιμοποιήσετε ειδικό εφαρμόσιμο κάθισμα στην τουαλέτα ενηλίκων, τότε πρέπει να πάρετε και ένα μικρό σκαμνάκι-σκαλάκι για να μπορεί το παιδί να ανέβει στο κάθισμα της τουαλέτας. Αυτό το σκαμνάκι θα του δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας και ένα σημείο για να πατά και να σπρώχνει κατά την διάρκεια της αφόδευσης.
• Αν νιώθετε άνετα, αφήστε το παιδί σας να σας παρακολουθεί όταν χρησιμοποιείτε εσείς την τουαλέτα, και επιτρέψτε του να τραβήξει το καζανάκι!!
• Παιδιά που παρακολουθούν άλλα παιδιά κοντά στην ηλικία τους να χρησιμοποιούν την τουαλέτα, θέλουν να τα μιμηθούν.
• Προμηθευτείτε βαμβακερά βρακάκια και πλαστικά καλύμματα για να φορά το παιδί πάνω από το βρακάκι (για ευνόητους λόγους!!) μέχρι να πετύχετε το πολυπόθητο αποτέλεσμα.
• Για πιο μεγάλα παιδιά μπορείτε να εισάγετε την έννοια του αρχηγού -ποιος είναι αρχηγός εσύ ή τα κακά;

Πως θα ξεκινήσετε;

• Αποφασίστε πότε θα ξεκινήσετε. Αν και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι τότε το Σαββατοκύριακο είναι η καλύτερη επιλογή.
• Πέστε στο παιδί σας πόσο περήφανοι είστε που έχει πλέον μεγαλώσει. Μετά πέστε κάτι όπως π.χ Τώρα που μεγάλωσες θα μπορείς να κάνεις τα τσίτσα ή τα κακά σου στο γιογιό/ τουαλέτα σαν τη μαμά και τον μπαμπά. Θα ξεκινήσουμε σήμερα να φορούμε τα καινούργια μας βρακάκια, αντί τα πανάκια μας.

Είναι σημαντικό η εξάσκηση να γίνει ευθύνη του παιδιού και ο φροντιστής να υιοθετήσει μια χαλαρή στάση σχετικά με το θέμα αυτό.
• Φορέστε τα βρακάκια σας. Αυτά θα βοηθήσουν το παιδί να αντιλαμβάνεται ευκολότερα πότε είναι βρεγμένο ή λερωμένο. Μην ξεχάσετε τα πλαστικά καλύμματα πάνω από τα βρακάκια!!
• Αφού ξεκινήσετε με τα βρακάκια, θα χρησιμοποιείτε πάνες μόνο για τους υπνάκους της μέρας και τον ύπνο της νύχτας. Ο έλεγχος των σφιγκτήρων κατά την διάρκεια της νύχτας επιτυγχάνεται αργότερα από αυτόν της ημέρας.
• Ξεκινήστε με επισκέψεις στην τουαλέτα 20 λεπτά μετά που το παιδί τρώει ή πίνει. Χρησιμοποιείστε την φράση “Ας δοκιμάσουμε το γιογιό/ τουαλέτα”. Αν δεν γίνει τίποτα τα επόμενα 5 λεπτά συνεχίστε χαλαρά τις ασχολίες σας, μέχρι την επόμενη επίσκεψη. Αν το παιδί τα καταφέρει, να το ενθαρρύνετε λέγοντας κάτι όπως ‘‘Μπράβο, χρησιμοποιείς την τουαλέτα σαν τη μαμά και τον μπαμπά. Έχεις μάθει να είσαι εσύ ο ”αρχηγός”. Αν το παιδί δεν προλάβει να πάει εγκαίρως στη τουαλέτα, ήρεμα μπορούμε να πούμε κάτι όπως ”Ώπα, φαίνεται ότι τα κακά/τσίτσα ήταν τώρα αρχηγός. Δεν πειράζει, ξέρω ότι σύντομα θα είσαι εσύ ο αρχηγός.”
• Προβλήματα κατά την διάρκεια της εξάσκησης μπορεί να έχουν την ρίζα τους σε διαφορές μεταξύ γονιού και παιδιού σε θέματα πειθαρχίας και αποδοχής εξουσίας.
• Κάποιοι ειδικοί προτείνουν τη χορήγηση περισσότερων υγρών στο παιδί για να έχουμε έτσι περισσότερες ευκαιρίες για …εξάσκηση.
• Μην φωνάζετε και μην τιμωρείτε τα παιδιά σας για τα ατυχήματα.
• Το τρεχούμενο νερό καθώς το παιδί κάθεται στο καθικάκι μπορεί να προκαλέσει την ούρηση. Κάποιοι γονείς αγοράζουν βρακάκια με λουλουδάκια, ζωάκια, ήρωες παιδικών σειρών ή κάτι άλλο που αρέσει στα παιδιά και λένε στα παιδιά τους ότι θα τα φορέσουν όταν μάθουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα – ένα αποτελεσματικό κίνητρο συνήθως!!
• Αν ξεκινήσετε την εξάσκηση και δεν έχετε θετικά αποτελέσματα ή το παιδί αντιστέκεται, τότε φορέστε του ξανά τις πάνες και ξαναδοκιμάστε μετά από 2-3 μήνες.
• Αφού επιτύχετε στον έλεγχο των σφιγκτήρων κατά την διάρκεια της ημέρας μην ανησυχείτε για το βράδυ. Κρατήστε τα πανιά για το βράδυ. Τα παιδιά μπορεί να συνεχίσουν να βρέχονται το βράδυ μέχρι 4-5 ετών.
• Να θυμάστε ότι η εξάσκηση που θα γίνει με τον πιο πάνω τρόπο είναι μια φυσιολογική διαδικασία. Ο ρόλος του γονιού είναι απλά ενθαρρυντικός.

NA ΘΥΜΑΣΤΕ ότι σε περίπτωση ατυχήματος δεν θα πρέπει να κάνετε αρνητικά σχόλια και μην αφήσετε τα μεγαλύτερα παιδιά σας να το κοροιδεύουν. Το παιδί σας χρειάζεται ως σύμμαχό του και όχι ως αντίπαλο. ΑΛΛΩΣΤΕ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ!!!! :-)

Αν το παιδί πηγαίνει στο σταθμό
Ζητήστε από τη δασκάλα του να αφήνει το παιδί να πηγαίνει ελεύθερα στην τουαλέτα όταν το χρειάζεται και να έχει την ίδια συμπεριφορά με εσάς σε περίπτωση “ατυχήματος”. Φροντίστε να υπάρχει ένα έξτρα σετ καθαρών ρούχων στο σταθμό.

Μιλήστε με το γιατρό σε περίπτωση που:
•το παιδί κρατάει τα κακά του ή γίνεται δυσκοίλιο.
•παραπονείται για τσούξιμο ή κάψιμο όταν ουρεί.
•φοβάται να κάτσει στην τουαλέτα ή το γιογιό.
•η αντιδραστικότητα δεν έχει μειωθεί 1 μήνα μετά την έναρξη του παραπάνω προγράμματος.
•η αντιδραστικότητα δεν έχει εξαλειφθεί πλήρως μετά από 3 μήνες.